In Nederland wordt vaak gesproken over modaal inkomen. Maar wat betekent dit precies? Het modale inkomen is een richtlijn voor wat een gemiddelde werknemer verdient. Het wordt gebruikt om inkomens te vergelijken en beleid te maken over lonen en belastingen. In dit artikel leggen we uit wat inkomen is, wat modaal inkomen betekent en hoe het wordt berekend.
Wat is inkomen?
Inkomen is het geld dat iemand ontvangt om van te leven. Er zijn verschillende manieren waarop inkomen binnenkomt:
- Loon of salaris: Dit is het geld dat iemand verdient door te werken in loondienst bij een werkgever.
- Ondernemersinkomen: Zelfstandige ondernemers en zzp’ers verdienen geld door producten of diensten te verkopen.
- Uitkeringen: Mensen die niet (volledig) kunnen werken, kunnen een uitkering krijgen, zoals een werkloosheidsuitkering (WW), bijstandsuitkering of AOW.
- Toeslagen en subsidies: Dit zijn financiële bijdragen van de overheid, zoals huurtoeslag, zorgtoeslag of kinderbijslag.
- Passief inkomen: Dit is geld dat iemand verdient zonder actief te werken, bijvoorbeeld uit beleggingen, huurinkomsten of dividend.
Hoeveel inkomen iemand heeft, bepaalt hoeveel diegene kan besteden aan vaste lasten, boodschappen en andere uitgaven.
Wat is modaal inkomen?
Modaal inkomen is een richtlijn voor het gemiddelde salaris van een werknemer in Nederland. Dit wordt vaak gebruikt om inkomens te vergelijken.
Veel mensen denken dat modaal inkomen hetzelfde is als gemiddeld inkomen, maar dat klopt niet. Modaal inkomen is gebaseerd op het mediaan inkomen. Dit betekent dat de helft van de mensen minder verdient dan dit bedrag en de andere helft meer.
Wat houdt modaal inkomen in?
Modaal inkomen wordt vaak genoemd in discussies over:
- Koopkracht van huishoudens: Koopkracht betekent hoeveel iemand kan kopen met zijn inkomen. Dit wordt beïnvloed door prijzen van producten en diensten, zoals boodschappen en energie. Als de kosten stijgen maar het inkomen niet, daalt de koopkracht.
- Belastingregels en toeslagen: Hoeveel belasting iemand betaalt, hangt af van het inkomen. Ook bepaalt het inkomen of iemand recht heeft op toeslagen, zoals zorgtoeslag of huurtoeslag.
- Sociale uitkeringen: Dit zijn financiële hulpregelingen van de overheid, zoals bijstand of kinderbijslag. Het modale inkomen wordt vaak als richtlijn gebruikt om te bepalen wie recht heeft op bepaalde uitkeringen.
- Minimumloon: Dit is het laagste salaris dat een werkgever wettelijk moet betalen aan een werknemer. Het modale inkomen wordt soms vergeleken met het minimumloon om te kijken of de lonen eerlijk verdeeld zijn.
Omdat modaal inkomen een idee geeft van wat een gewone werknemer verdient, wordt het gebruikt om te bepalen of kosten zoals huur en zorgverzekeringen betaalbaar zijn.
Hoe wordt modaal inkomen berekend?
Het Centraal Planbureau (CPB) berekent jaarlijks het modale inkomen. Dit gebeurt als volgt:
- Inkomensgegevens verzamelen van werkenden in Nederland.
- Het mediaan inkomen berekenen, waarbij de helft van de mensen meer en de helft minder verdient.
- Dit bedrag publiceren als richtlijn voor de overheid, werkgevers en beleidsmakers.
Modaal inkomen in 2024
Het modale inkomen verandert elk jaar door loonstijgingen en economische ontwikkelingen.
Voor 2024 ligt het modale inkomen rond €40.000 bruto per jaar. Netto komt dit neer op ongeveer €2.500 tot €2.800 per maand, afhankelijk van belastingen en premies. In Nederland hebben we een hoog modaal inkomen. Dit heeft er mee te maken dat Nederland een welvarend land is, maar ook vanwege het relatief lage inwonersaantal.
